Page 73 - Code VVR 2017-2018

Deel 2 – Bijlagen bij De Code VVR Bijlage C: Wetten, regelingen en normen C.2 Normen C.2.0 Inleiding Normen zijn industriële afspraken die er voor zorgen dat producten die daar voor in aanmerking komen gestandaardiseerd worden. Waar normen van oudsher vaak landelijk van kracht waren, worden deze tegenwoordig veel vaker internationaal op elkaar afgestemd. Dit proces is tegenwoordig zover gevorderd dat ook overheden in hun wetgeving “gemakshalve” steeds vaker naar normen verwijzen. Normen hebben zelfstandig overigens geen kracht van wet. Alleen wanneer in wetten naar normen wordt verwezen heeft de inhoud van de betreffende normen wel kracht van wet. Normen die een relatie hebben met het veilig vervoer van rolstoelgebruikers worden hierna besproken. C.2.1 Norm NEN-ISO 10542 delen 1 t/m 5 De norm NEN-ISO 10542 bestaat uit vijf delen en bevat regels die beschrijven waaraan vastzetsystemen moeten voldoen om veilig gebruikt te kunnen worden. Deel 1 is het algemene deel dat basiseisen formuleert voor alle soorten vastzetsystemen. Deel 2 beschrijft de eisen voor vierpunt-spanbanden systemen. Deel 3 gaat specifiek over docking-systemen. Deel 4 beschrijft enkele aanvullende eisen die specifiek gelden voor overige niet nader omschreven systemen. Dit deel van de norm geeft de mogelijkheid om nieuwe systeemontwerpen toe te passen. Deel 5 beschrijft enkele aanvullende eisen die speciaal gelden voor systemen die gemaakt zijn voor een specifiek model rolstoel. Betekenis van het begrip 50km/h, 20g Wanneer een constructie op sterkte getest moet worden zal duidelijk moeten zijn onder welke voorwaarden die sterkte moet blijken. Voor veiligheidssystemen in voertuigen is het gebruikelijk om uit te gaan van dynamische botsproeven waarbij botsingen worden nagebootst met voertuigen die zich met een snelheid voortbewegen van circa 50 km/h en tegen een muur of frontaal tegen een ander voertuig met hetzelfde gewicht en rijdend met dezelfde snelheid, tot stilstand komen. De kracht die daarbij vrijkomt is 20g, wat staat voor de “g-kracht” als gevolg van optredende vertraging door de botsing. Natuurkundig gezien is 20g de verhouding tot de zwaartekracht. Praktisch gezien is de waarde van g gelijk aan 1 en betekent de aanduiding 20g, dat de krachten 20x het eigen gewicht van een massa bedragen. Een rolstoel van 10 kg*) met een persoon van 75 kg zal grofweg bij een botsing dus 20 x 85 kg= 1700 kg trekkracht op het vastzetsysteem en veiligheidsgordel uitoefenen. *) De aanduiding 1 kg in het “oude” eenhedenstelsel komt ongeveer overeen met 1 daN (=10 N) in het “nieuwe” eenhedenstelsel. C.2.2 Norm NEN-ISO 7176 deel 19 De NEN-ISO 7176 norm is met z’n 24 delen een zeer uitgebreide norm die (test)eisen beschrijft voor rolstoelen. Wanneer het gaat om het gebruik van een rolstoel als “zitplaats in een voertuig” is alleen deel 19 van belang. Dit deel kan als tegenhanger gezien worden van de NEN-ISO 10542 norm. Testeisen en uitgangspunten zijn in beide normen gelijkwaardig. Praktisch gezien kan dan ook gezegd worden dat als het vastzetsysteem voldoet aan NEN-ISO 10542 en de aangekoppelde rolstoel aan NEN-ISO 7176-19, er zonder meer sprake is van veilige materialen. Rolstoelen die aan alle eisen in de norm voldoen zijn zonder meer geschikt als vervangende zitplaats. Die rolstoelen hebben herkenbare aanhaakpunten voor de vastzetsystemen, die eenvoudig en doelmatig kunnen worden gebruikt. Ze hebben bovendien een zodanige constructie dat een vrije gordelloop gewaarborgd is. Dit geldt voornamelijk voor rolstoelen in de uitvoering waarin deze ook is getest bij een gecertificeerd test-huis zoals TüV Rheinland Nederland BV of andere. C.2.3 Normen NEN-EN 12183 en NEN-EN 12184 De normen NEN-EN 12183 en NEN-EN 12184 zijn “geharmoniseerde” Europese normen die in opdracht van de Europese Commissie zijn opgesteld. Deze normen beschrijven de eisen en testmethoden voor zowel handbewogen als elektrische rolstoelen. Beide normen hebben bijzondere betekenis binnen de Europese regelgeving. © Ing. A.W.Peters Uitgave 2017 / 2018 73